هویت ملی
-
پنج‌سال آینده؛ آزمون هویت فرهنگی ایران
نقش‌آفرینی فرهنگی در نظم جهانی در حال گذار
فرهنگ به ویژه سویه دینی آن، همواره نقشی مرکزی در شکل‌گیری هویت ملی و انسجام اجتماعی ایرانیان داشته است. اکنون، در آستانه تحولات بزرگ منطقه و جهان، این حوزه در نقطه‌ای سرنوشت‌ساز قرار دارد؛ جایی که هم امکان تحول هست و هم خطر فرسایش؛ به ویژه که بسیاری از ظرفیت‌های فرهنگی، در گذشته یا نادیده گرفته شده‌اند یا با مدیریت نادرست، به ضدخود تبدیل شده‌اند.
-
اتحاد مقدس؛ سنگر پیروزی در میدان خاموش فرهنگ
شکستن انحصار رسانه دشمن
فرهنگ، همان‌گونه که رهبران انقلاب بارها تاکید کرده‌اند، نه حاشیه‌ای بر سیاست و اقتصاد که متن و بطن حیات یک ملت است. اگر اقتصاد همچون زره باشد و سیاست چون فرماندهی میدان، فرهنگ، روح و خون جاری در رگ‌های جامعه است. امروزه این میدان، عرصه جنگی خاموش اما فرساینده است؛ جایی که توپ و تانک جای خود را به روایت‌ها، تصویرسازی‌ها و نبرد ذهن‌ها داده است.
-
به بهانه فرارسیدن ماه ربیع‌الاول؛ ماه وحدت و دوستی
نگاهی به مقوله وحدت در فرهنگ ملی
ماه ربیع‌الاول با نام «وحدت» گره خورده است؛ مقوله‌ای که جدا از جایگاه مذهبی والایی که دارد، در بسیاری از بزنگاه‌های تاریخی این سرزمین به دادرس بوده و این مرزوبوم را تاکنون سرپا نگه داشته است، بنابراین از «وحدت» نباید سرسری گذشت و باید حضور آن در فرهنگ ایرانی را غنیمت شمرد.
-
در گفت‌وگو با رئیس اندیشکده فتوح اندیشه مطرح شد
راز ماندگاری تمدن ایرانی در پیوند دین و هویت ملی
هویت و تمدن ایرانی، به‌عنوان یکی از غنی‌ترین و پویاترین میراث‌های بشری، همواره موضوع بحث و تامل اندیشمندان، تاریخ‌نگاران و پژوهشگران بوده است. این هویت که در آمیزه‌ای از عناصر تاریخی، فرهنگی، دینی و جغرافیایی ریشه دارد، نه‌تنها بازتاب‌دهنده گذشته پرشکوه ایران است، بلکه به‌عنوان نیرویی پیشران در مسیر پیشرفت تمدنی و انسجام ملی عمل می‌کند.
-
بحران هویت در سرزمین‌های اشغالی
سردرگمی هویتی در قلب منازعه
به دنبال جنایت‌های رژیم اشغالگر صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی و غصب سرزمین فلسطین، کشورهای اسلامی به دلیل ناکامی در رویارویی با این رژیم، اقدام به‌رسمیت‌شناختن این رژیم و عادی‌سازی روابط با آن کردند. در پی این جنایات و اقدام کشورهای مسلمان، امام خمینی (ره) در هفدهم شهریور ۱۳۶۱ ه.ش در فرازی از بیانات خود به این جنایت‌ها اشاره کرده و می‌فرمایند: «اسرائیل باید از صفحه روزگار محو شود.»
-
مروری بر آنچه امروز از فرهنگ شفاهی برجای‌مانده است
میراثی در حال دگردیسی
زهرا بذرافکن - خبرنگار گروه فرهنگ: در گزارشی که به تاریخ ۲۳ تیر با عنوان «آداب نانوشته؛ نقش‌های ماندگار» منتشر شد، به سفری در دل گنجینه‌ای کهن رفتیم؛ گنجینه فرهنگ شفاهی که در سینه‌ها و حافظه‌ها، نسل به نسل منتقل شده بود. از لالایی مادران و قصه‌های مادربزرگان تا فریادهای حماسی نقالان و هم‌نوایی کارگران در مزارع، این میراث ناملموس، دی‌ان‌ای فرهنگی و هویت جمعی ما را شکل می‌داد. آن جهان بر پایه یک اصل استوار بود: انتقال مستقیم، انسانی و سینه‌به‌سینه. اما امروز در جهانی که با الگوریتم‌ها، صفحات نمایش و اتصال دائمی به شبکه بازتعریف شده، سرنوشت آن گنجینه چه‌شده است؟
-
مروری بر گوشه‌ای از فرهنگ شفاهی پیش از فناوری‌های نوین ارتباطی
آداب نانوشته؛ نقش‌های ماندگار
زهرا بذرافکن-خبرنگار گروه فرهنگ: در هیاهوی جهان دیجیتال، جایی که اطلاعات در کسری از ثانیه جهانی می‌شود و حافظه‌ها به فضای ابری سرریز کرده‌اند، گنجینه‌ای کهن و ارزشمند همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد؛ گنجینه‌ای که نه روی تراشه‌های سیلیکونی که در سینه‌ها و حافظه‌ها نسل به نسل منتقل شده است. این گنجینه، «فرهنگ شفاهی» نام دارد؛ میراثی ناملموس از آواها، داستان‌ها، آیین‌ها و باورهایی که هویت جمعی ما را در طول قرن‌ها شکل داده‌اند. از لالایی‌های مادرانه در گهواره تا نعره‌های حماسی نقالان در قهوه‌خانه‌ها، این فرهنگ زنده و پویا، روایتی دیگر از تاریخ و روح یک ملت است.
-
هویت ملی ایرانی در ترازوی علم سیاست، تاریخ و بحران
ساختن خویشتن
یوسف پورجم؛ پژوهشگر و نویسنده مطالعات تمدنی : از دیرباز هویت ملی ایران، همچون فرش‌های پرنقش‌ونگار کاشان، از تار و پودهای گوناگون بافته شده است؛ از دین و زبان تا قوم و خاطره تاریخی. اما این هویت با همه ریشه‌داری و تنوعش، همواره در معرض پرسش و پالایش بوده است. جنگ‌ها، انقلاب‌ها، مهاجرت‌ها و رسانه‌های جهانی، همگی لایه‌هایی از این هویت را آزموده‌اند. در این میان، جنگ ۱۲روزه نه‌تنها یک آزمون امنیتی بلکه فرصتی نظری برای بازاندیشی در چیستی، چگونگی و چالش‌های هویت ملی ایرانی - اسلامی است.
-
ترسیم افق تمدنی از دل یک رویداد
تولد دوباره از دل بحران
محمدرضا بابایی، آگاه مسائل سیاسی: در ساحت تمدن آنچه یک ملت را زنده نگه می‌دارد نه صرفا قدرت نظامی، نه منابع طبیعی و نه حتی دستاوردهای فناورانه است؛ بلکه جوهره‌ای است به‌مراتب عمیق‌تر، دیرپاتر و بنیادین‌تر به نام «هویت». هویتی که اگر از دل آزمون‌های بزرگ و بحران‌های سهمگین عبور نکرده باشد، همچون زینتی بر قامت یک بنای سست خواهد بود.
-
عرصه‌ای برای نمایش هویت ملی و اسلامی
جنگ ۱۲ روزه؛ آزمونی برای هویت ملی
زینب صفایی، آگاه مسائل اندیشه: جنگ ۱۲ روزه، اگرچه کوتاه بود اما ضربه‌ای محکم بر پیکره استکبار جهانی و صهیونیسم بین‌الملل وارد کرد.
-
راهکارهای تحکیم مولفه‌های هویت ایرانی- اسلامی در بستر فرهنگ، آموزش، رسانه، سیاست
هویت را باید زندگی کرد
در دل هر بحران، تنها ملت‌هایی به سلامت عبور می‌کنند که ریشه‌هایی عمیق، معنایی روشن و هویتی کارآمد داشته باشند. هویت برای یک ملت، همان است که استخوان‌بندی برای بدن است: اگر مستحکم باشد، می‌توان قامت برافراشت؛ و اگر فرسوده یا پوسیده، هر نسیمی کافی است برای درهم‌شکستن.
-
-
چگونه می‌توان از دل بحران، هویت ساخت؟
بازسازی هویت در آتش بحران
هویت ملی و دینی یک ملت، فقط یک باور فرهنگی یا یک عنصر روان‌شناختی نیست؛ بلکه زیرساخت اصلی تمدن‌سازی و بستر پایداری سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است.
-
تحلیلی بر چگونگی ظهور انسجام اجتماعی و بازآفرینی هویت ملی در بحران اخیر
ملت واحد در آتش تفرقه‌افکنان
تاریخ ملت‌ها را نه فقط با فتوحات و فرمانروایی‌ها بلکه با لحظاتی می‌سنجند که در آن، ملت چون یک تن واحد در برابر تهدید ایستاده و از خویشتن دفاع کرده است. آنجا که کینه‌ها کنار گذاشته می‌شود، اختلافات رنگ می‌بازد و «ما» بر فراز هر «من» یا «او» قرار می‌گیرد، آنجا قلمرو هویت شکل می‌گیرد. در جنگ ۱۲ روزه، با همه شدت آنچه بر ملت ایران گذشت، با همه طراحی‌های پیچیده عملیات روانی و شکاف‌اندازی دشمنان و با همه فشارهای بیرونی و اختلالات درونی، یک واقعیت بیش از هر چیز رخ نمود: مردم ایران هنوز می‌توانند متحد شوند؛ اگر تهدید واقعی باشد و روایتِ وطن و ایمان روشن.