۱۵ بهمن ۱۴۰۳ - ۲۳:۴۳
کد خبر: ۱۰٬۶۴۲

راه‌های نجات

مجتبی مشهدی محمد ـ دبیر گروه فرهنگ

در عصر دیجیتال، فضای رسانه‌ای به بخش جدایی‌ناپذیر زندگی روزمره تبدیل شده است. کودکان و نوجوانان به‌عنوان نسل دیجیتال، بیشترین تعامل را با این فضا دارند. بااین‌حال، این تعامل گسترده و بدون نظارت، دغدغه‌های فرهنگی بسیاری را برای والدین به همراه آورده است. امروز یکی از نگرانی‌های اصلی، تاثیرات منفی فضای رسانه‌ای بر ارزش‌ها، باورها و هویت فرهنگی فرزندان خود هستند.

راه‌های نجات

آگاه: یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های فرهنگی، مواجهه فرزندان با محتوای نامناسب است. فضای مجازی و رسانه‌های دیجیتال مملو از محتواهایی هستند که ممکن است با ارزش‌های خانوادگی و فرهنگی در تضاد باشند. خشونت، محتوای جنسی، ترویج مصرف‌گرایی و تبلیغ سبک‌های زندگی غربی ازجمله مواردی است که باعث نگرانی می‌شود. این محتواها می‌توانند بر شکل‌گیری هویت فرهنگی فرزندان تاثیر منفی بگذارند و باعث فاصله گرفتن آنها از فرهنگ بومی و ملی شوند.
علاوه‌براین، فضای رسانه‌ای بدون نظارت می‌تواند منجر به کاهش ارتباطات خانوادگی و اجتماعی شود. فرزندانی که ساعت‌ها وقت خود را در فضای مجازی می‌گذرانند، کمتر با خانواده و جامعه تعامل می‌کنند. این امر می‌تواند به تضعیف ارزش‌های خانوادگی و فرهنگی منجر شود. این نگرانی وجود دارد که فرزندان به جای یادگیری آداب و رسوم فرهنگی، تحت‌تاثیر فرهنگ‌های بیگانه قرار بگیرند و با قرارگرفتن در معرض هجمه‌های فرهنگی غرب و شرق، از خود بیگانه شوند.
یکی دیگر از دغدغه‌های فرهنگی، تاثیر فضای رسانه‌ای بر زبان و ادبیات فرزندان است. استفاده گسترده از شبکه‌های اجتماعی و محتوای دیجیتال باعث شده است که کودکان و نوجوانان کمتر با زبان و ادبیات غنی فرهنگ خود آشنا شوند. به‌جای مطالعه کتاب‌ها و متون فرهنگی، آنها ترجیح می‌دهند وقت خود را با محتوای کوتاه و سطحی در فضای مجازی بگذرانند. این مسئله می‌تواند به کاهش سواد فرهنگی و زبانی منجر شود. چنان‌که در استفاده از محتوای فوری و دم‌دستی فضای مجازی و تولید آن، نسل جدید گوی سبقت را از یکدیگر ربوده‌اند و دقتی به محتوا و زبان و ادبیات ندارند.
از سوی دیگر، باید نگران تاثیر فضای رسانه‌ای بر ارزش‌های اخلاقی فرزندان بود. در فضای مجازی، مرزهای اخلاقی و فرهنگی اغلب کمرنگ می‌شوند و فرزندان ممکن است با رفتارها و گفتارهای غیراخلاقی مواجه شوند. این مواجهه می‌تواند بر شکل‌گیری شخصیت و ارزش‌های اخلاقی آنها تاثیر منفی بگذارد. این نگرانی که فرزندان تحت‌تاثیر این فضا، از ارزش‌های اخلاقی و فرهنگی فاصله بگیرند، نگرانی کاملا بجا و مهمی است که متاسفانه به دلیل مشغله‌های روزمره، از چشم و ذهن ما دور مانده است.
برای مقابله با این دغدغه‌ها، والدین نیازمند آگاهی و آموزش هستند. آنها باید با ابزارها و روش‌های نظارت بر فعالیت‌های فرزندان در فضای مجازی آشنا شوند. علاوه‌براین، ایجاد تعادل بین استفاده از فضای رسانه‌ای و فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی می‌تواند به کاهش تاثیرات منفی کمک کند. ما می‌توانیم با تشویق فرزندان به مطالعه کتاب‌های فرهنگی، شرکت در مراسم و آیین‌های ملی و محلی، و تقویت ارتباطات خانوادگی، هویت فرهنگی آنها را تقویت کنیم. برگزاری رویدادهای جذاب، ایجاد هیجان‌های واقعی و فعالیت‌هایی که کودکان و نوجوانان همراه با خانواده در آنها نقش داشته باشند، می‌تواند کمک کند این هویت خانوادگی به فرزندان بازگردانده شود. در نهایت، فضای رسانه‌ای بدون نظارت می‌تواند چالش‌های فرهنگی جدی برای فرزندان ایجاد کند. بااین‌حال، با آگاهی، نظارت و آموزش، والدین می‌توانند از تاثیرات منفی این فضا بکاهند و به حفظ و تقویت هویت فرهنگی فرزندان خود کمک کنند. در این راه، همکاری نهادهای فرهنگی و آموزشی نیز می‌تواند نقش مهمی ایفا کند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.