آگاه: محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی که در نخستین ساعات وقوع این حادثه با دستور به هیاتی از اعضای کمیسیونهای عمران، امنیت ملی و سیاست خارجی، امور داخلی کشور و شوراها و بهداشت و درمان، ماموریت داد تا به بندر شهید رجایی اعزام شوند، روز گذشته ضمن ابراز تاسف از وقوع این حادثه تلخ، در نطق پیش از دستور خود تاکید کرد که جانباختن و مجروحیت تعدادی از هموطنان عزیز در این انفجار، قلب همه را به درد آورد و ملت شریف ایران را داغدار کرد. وی ضمن تسلیت به خانوادههای داغدار، بر لزوم رسیدگی فوری به وضعیت مصدومان و ایجاد هماهنگیهای لازم میان دستگاههای اجرایی تأکید کرد. این هماهنگیها با دستور رییسجمهور و با محوریت وزیر کشور آغاز شده است.
تذکر درباره اطلاعرسانی دیرهنگام و غیرمنسجم
از سویی دیگر روز گذشته بسیاری از نمایندگان ضمن عرض تسلیت به خانوادههای جانباختگان این حادثه، برخی موضوعات مدیریتی و امنیتی این موضوع را مورد بررسی قرار داده و در نطق و تذکرات خود به آن نیز اشاره کردند.ابوالقاسم جراره، نماینده تهران در نشست علنی روز گذشته مجلس گفت: متاسفانه مانند موارد مشابه قبلی اطلاعرسانی دیرهنگام و غیرمنسجم و اعلام اخبار و مواضع چندگانه باعث شد علاوه بر تحمل درد و رنج ناشی از حادثه، افکار عمومی نیز آماج خبرسازیها، شایعات و جنگ ترکیبی و روانی قرار بگیرند. از سوءمدیریت گرفته تا توطئه شوم دشمن و نقش فلان فرد، همهوهمه مسائلی است که در این حادثه با روح و روان جامعه بازی میکند و درمان آن صداقت با مردم، برخورد قاطع با خاطیان و پاسخ سخت و بازدارنده به دشمن بیرونی در صورت اثبات نقش آن و احقاق حقوق ملت ایران است.
برخورد با مقصران حادثه
اما فاطمه جراره، نماینده مردم بندرعباس، روز گذشته در سخنانی با تاکید بر ضرورت برخورد قاطع با مقصران حادثه، گفت: «اگر این حادثه بهخاطر قصور مدیریتی بوده است، باید یکبار برای همیشه با مقصران بهدور از تبعیض و مماشات برخورد شود و مجازات آنها در دید عموم قرار گیرد تا درس عبرتی برای دیگران باشد.» وی همچنین از مسئولان ستاد بحران و دیگر دستگاههای خدماترسان خواست تا برای تسریع در کمکرسانی به مصدومان و رفع مشکلات پیشآمده، تدابیر فوری اتخاذ کنند. جراره تأکید کرد که این حادثه باید نقطه عطفی باشد برای افزایش آمادگی و ارتقای ضریب امنیتی در بنادر کشور. او همچنین خواستار احداث بیمارستانی مجهز در منطقه شد تا در مواقع بحرانی، مانند این حادثه، خدمات بهتری به مردم ارائه شود.
نگرانیهای زیستمحیطی و بهداشتی
یکی از مهمترین دغدغههایی که پس از این حادثه در مجلس مطرح شد، مسائل زیستمحیطی و بهداشتی ناشی از انفجار بود. سمیه رفیعی، رییس فراکسیون محیطزیست و سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس، در سخنانی ضمن تسلیت به خانوادههای داغدار، هشدار داد که باتوجهبه نوع مواد شیمیایی موجود در بندر و حجم زیاد آلودگی، احتمال واردشدن مواد آلاینده به منابع آبی و هوای منطقه وجود دارد. وی خواستار تشکیل کمیته اضطرار آلودگی هوا با حضور وزارت بهداشت، سازمان پدافند غیرعامل و دیگر نهادهای مسئول شد تا هرچه سریعتر میزان آلودگی سنجیده و اقدامات لازم برای مهار آن صورت گیرد. رفیعی همچنین از بهکارگیری تجهیزات سیار برای سنجش آلودگی هوا و آب در محل حادثه حمایت کرد و خواستار استفاده از تصاویر ماهوارهای برای ارزیابی گسترش آلودگیها شد. وی افزود: در این شرایط، باید به شهروندان منطقه و نیروهای امدادی توصیههای زیستمحیطی ارائه شود و اقدامات لازم برای مهار آلودگی انجام شود.
طرح سوال از وزیر راه
علی خضریان، نماینده مردم تهران در مجلس، نیز در پیگیری این حادثه، از طرح سؤال از وزیر راه و شهرسازی خبر داد. وی در گفتوگو با خبرنگاران بیان کرد؛ در اجرای وظایف نظارتی نمایندگان مجلس و به استناد اصول قانون اساسی و قانون آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی، سؤالاتی در خصوص حادثه تأسفبار انفجار در بندر شهید رجایی بندرعباس و تخلفات احتمالی در حوزه ایمنی و مدیریت بندری از وزیر راه و شهرسازی مطرح است.
وی در ادامه با اشاره به مسائل مطرح شده در جریان سوال از وزیر راه خاطرنشان کرد: سوال این است که پس از سانحه اسفندماه ۱۳۹۷ و غرقشدن کشتی هندی در بندر شهید رجایی که توسط شرکت سینا مدیریت میشد و با وجود طولانیشدن بیش از یکساله عملیات خارجسازی کشتی غرق شده، چه تدابیر مؤثری برای ارتقای استانداردهای ایمنی پیمانکاران بندری به اجرا درآمده است؟ خضریان با اعلام اینکه محل انفجار اخیر نیز در محوطه شرکت سینا، وابسته به بنیاد مستضعفان، رخ داده است، افزود: باید مشخص شود چه میزان ضعف در تمهیدات ایمنی این شرکت در وقوع حادثه نقش داشته و چرا نظارتهای پیشگیرانه کافی اعمال نشده است؟ این نماینده مردم در مجلس دوازدهم در ادامه گفت: آیا روابط خاص برخی شرکتها با نهادهای دولتی موجب اعمال استانداردهای دوگانه در رعایت الزامات ایمنی در بنادر شده است؟ در صورت مثبتبودن، مسئولیت این تبعیض با چه دستگاه یا مقاماتی است؟ وی افزود: ازآنجا که نقش مدیران در جلوگیری از وقوع چنین حوادثی بسیار مهم است، باید مشخص شود فرآیند انتصاب مدیران، معاونین و مسئولان بندری در سازمان بنادر و دریانوردی، خصوصاً در بندر شهید رجایی، بر چه مبانی تخصصی، تجربی یا ارزیابی عملکرد گذشته استوار بوده است؟ و آیا انتصابات اخیر مطابق ضوابط شایستهسالاری صورت پذیرفته است؟ خضریان با انتقاد از وضعیت مدیریت شرکت سینا گفت: با عنایت به خسارات گسترده و تکرار تخلفات، چرا عمده موضوعات پرمفسده و پرخسارت در بندر شهید رجایی به شرکت سینا مرتبط میشود؟ و باید مشخص شود که چه اقدام جدی برای قطع این چرخه فساد صورت گرفته است و آیا شرکت سینا صلاحیتهای فنی و تخصصی لازم برای مدیریت محوطههای پرخطر بندری و نگهداری کالاهای حساس را طبق مقررات ملی و بینالمللی دارا بوده است؟ عضو کمیسیون اصل نودم قانون اساسی مجلس در ادامه با اشاره به تخلفات شرکت دریاپیکر ساحل، مرتبط با شرکت سینا که بنا به سوابق گذشته در پروژههای متعدد بندری مشمول قراردادهای پرمفسده شده است، گفت: بنده این موضوع راپیشتر با وزیر راه و شهرسازی مطرح کردهام و باید مشخص شود در طول دوران وزارت ایشان چه اقدام عاجلی برای پیشگیری از تکرار این رویکرد فسادزا در سازمان بنادر و دریانوردی اتخاذ شده است.
وضعیت فعالیت بندر شهید رجایی پس از حادثه
در حالی که بسیاری از نمایندگان بر لزوم بررسی ابعاد مختلف حادثه و تأکید بر برخورد قاطع با مقصران حادثه تأکید کردند، وضعیت فعالیت بندر شهید رجایی مورد توجه قرار گرفت. احمد مرادی، نماینده بندرعباس، در گفتوگویی با خبرنگاران اعلام کرد که فعالیت بندر شهید رجایی همچنان بهطور عادی ادامه دارد. وی گفت: در بخشهایی که آسیب دیدهاند، کارشناسان و متخصصان در حال تلاش برای رفع مشکلات هستند تا هرچه سریعتر وضعیت به حالت طبیعی بازگردد. مرادی همچنین اشاره کرد که از ۱۴ بخش عملیاتی موجود در بندر، تنها یک بخش آسیب دیده است و سایر بخشها در حال فعالیت عادی خود هستند. وی تأکید کرد که وزیر کشور نیز بر ضرورت بازگشت سریع به شرایط عادی تأکید کرده است و خسارات وارد شده بهسرعت برطرف خواهند شد.
نظر شما