آگاه: البته این رسم زیبا حدود یک قرن است که به این شکل درآمده اما قبل از آن یلدا به‌عنوان درازترین و تاریک‌ترین شب سال شب خوشایندی به‌شمار نمی‌آمد. یلدا را به تاریکی و بلندی آن می‌شناسند و بر همین اساس، شاعر بزرگی چون سعدی می‌گوید؛ هنوز با همه دردم امید درمان است/ که آخری بود آخر شب یلدا را.تاریکی و سرما در تفکر ایران باستان جلوه‌های اهریمنی در برابر نور و گرما هستند، شاید برای همین انسان‌ها دور هم جمع می شدند و آتش می‌افروختند تا این شب را کوتاه کنند. یکی از مهم‌ترین داستان‌ها و افسانه‌هایی که درخصوص شب چله وجود دارد، داستان «مهر و ماه» است. در این داستان، مهر (خورشید) و ماه به‌عنوان نمادهای روشنایی و تاریکی معرفی می‌شوند. مهر که نماد زندگی و گرماست، تصمیم می‌گیرد بر تاریکی شب غلبه کند و به همین دلیل به سفر می‌رود. در نهایت، او موفق می‌شود که تاریکی را شکست دهد و روز را به ارمغان آورد. این داستان نماد پیروزی نور بر تاریکی و امید به آغاز دوباره زندگی است. در شرایط سیاسی حساس، زمانی که جامعه با مشکلات اقتصادی یا اجتماعی مواجه است، پیوندها و دورهمی‌های خانوادگی در چنین شبی می‌تواند به تقویت روحیه مقاومت و ایستادگی کمک کند. یلدا به‌عنوان نمادی از امید به فرداهای بهتر، می‌تواند به مردم یادآوری کند که در کنار هم می‌توانند بر مشکلات غلبه کنند.شب یلدا نه‌تنها فرصتی برای جشن گرفتن و شادی است، بلکه فرصتی برای تامل در ارزش‌های انسانی، فرهنگی و اجتماعی ماست. این شب به ما یادآوری می‌کند که اگرچه ممکن است در دنیای پر از چالش امروز زندگی کنیم اما پیوندهای خانوادگی و فرهنگی ما همیشه ما را قوی‌تر خواهد کرد.