آگاه: اکنون که رهبر انقلاب به نکاتی درباره «جهش تولید» اشاره کرده‌اند و از مسئولان هم خواسته‌اند تا راه‌های مشارکت مردم را در مسیر تولید تبیین کنند، باید به این اصل پرداخت که راهکارها چگونه ترسیم شود؟ قطعا قوا و به‌ویژه دو قوه مجریه و مقننه می‌توانند مسیر را هموار کنند تا شاهد مشارکت هرچه بیشتر مردم در اقتصاد و تولید باشیم. 

شرکت‌های دانش‌بنیان و جهش تولید

در عصرِ حاضر نمی‌توان و نباید خروجی شرکت‌های دانش‌بنیان را نادیده انگاشت. اگر دانش‌بنیان‌ها را یک بال مشارکت مردمی بنامیم، گزافه سخن نگفته‌ایم. فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان جدا از حوزه مشارکت مردمی نیست. در واقع شرکت‌های دانش‌بنیان همان پتانسیل و توان مردمی است که طی این سال‌ها به‌ویژه در بخش‌هایی که صنایع کشور تحت تحریم قرار گرفته‌اند. اقدامات مهمی در جهت کاهش وابستگی کشور به خارج به انجام شده است، به همین جهت دولت سیزدهم باید با برنامه‌ریزی و سیاستگذاری راه را برای دانش‌بنیان‌ها هموار کند و در همین راستا اقداماتی را تبیین و اعلام کند؛ البته دولت سیزدهم می‌گوید به‌گواه آمار و ارقام موجود اقدامات ویژه‌ای صورت داده است اما باز باید این اقدامات و برنامه‌ها دقیق و خوب اجرا و دنبال شود؛ برنامه خوب با چراغ سبز مشارکت مردمی روبه‌رو می‌شود. این مطلب را یک اقتصاددان بیان می‌کند.

«محمد خوش‌چهره» اقتصاددان و نماینده ادوار مجلس ضمن بیان این مطلب، اجرای دقیق برنامه‌ها ازسوی دولت را امری مهم جهت مشارکت مردم در جهش تولید می‌داند و می‌گوید: اگر برنامه‌ای خوب تدوین شده باشد، لازمه آن [برنامه] این است که خوب اجرا شود، درواقع برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مناسب ۵۰درصد ماجراست و ۵۰درصد بعد به نحوه اجرا بستگی دارد. اهمیت این فرآیند به اجرای خوب برنامه‌های تدوین‌شده برمی‌گردد.

وی یکی از مولفه‌های اجرای خوب یک تصمیم و استراتژی را نقش مشارکت مردم برشمرد که قرار است از این جریانات و برنامه‌ها منتفع شوند و گفت: اگر مردم به تصمیمی باور داشته باشند، باید با موضوع درگیر شوند، چراکه مشارکت مردم یکی از الزامات موفقیت طرح‌ها، برنامه‌ها، تصمیم‌گیری‌ها و استراتژی‌های ملی و فراملی و اصل شناخته‌شده‌ای است که نظام جمهوری اسلامی از ابتدا بر همین مبنا بر نظام شاهنشاهی پیروز شد و با تجزیه‌طلب‌های ابتدای انقلاب ذیل شعار وحدت کلمه مقابله کرد و در جنگ تحمیلی توانست کشور را حفظ کند.

ضرورت تداوم روند احیای واحدهای تولیدی، نکته دیگری بود که ازسوی رهبر انقلاب بیان شد. سید ابراهیم رئیسی هم در زمان تصدی ریاست قوه‌قضاییه و هم پس از حضور در میدان پاستور تحرکاتی را برای احیای واحدهای تولید انجام داد، اما نباید به این چند اقدام بسنده کرد؛ بنابراین جهت دادن تسهیلات و وام‌های ارزان‌قیمت برای ایجاد انگیزه به صاحبان سرمایه واحدهای تولیدی صنعتی، کشاورزی و افزایش ظرفیت‌های تولیدی نسخه‌ای قابل تجویز در این حوزه است.

 چگونه می‌توان از ظرفیت مجلس برای تحقق فرمایشات رهبری استفاده کرد؟

بعد از اظهارات رهبر انقلاب اسلامی، پیام بخشی از جامعه کارگری و کنشگران اقتصادی در رسانه‌ها مخابره شد. مهم‌ترین پیام آنها همکاری و تعامل دولت و مجلس برای تحقق منویات رهبری در دیدار با کارگران سراسر کشور بود، محوریت کار با قوه مجریه است اما قوه مقننه نیز می‌تواند تاثیرگذار باشد. هرچند مجلس یازدهم نیز در روزهای پایانی خود به‌سر می‌برد اما بااین‌حال باید از زمان به نحو مطلوب استفاده کند و بیش از ۳۰روزی که به پایان کارش باقی مانده، با نظارت دقیق بر قانون‌های مصوب، نقش و وظیفه خود را انجام دهد. اگر می‌گوییم نظارت را با قوت ادامه دهد، به این دلیل است که به‌اندازه کافی قانون وضع شده است و اگر نظارت بادقت اعمال شود، نتایج ملموسی را به همراه خواهد داشت.

ذبیح‌الله عظیمی ساردویی درباره اینکه چگونه می‌توان از امکانات و ظرفیت مجلس برای تحقق فرمایشات رهبری استفاده کرد؟ گفت: مجلس یازدهم در چهار سال گذشته قانون‌های مهمی مانند قانون جهش تولید دانش‌بنیان، قانون مالیات بر عایدی سرمایه، قانون اصلاح موادی از قانون مالیات‌های مستقیم، قانون جهش تولید مسکن و دیگر قوانین مرتبط با مردم و تولید را مصوب کرد و مجلس دوازدهم باید این مسیر را ادامه دهد و دولت نیز با اجرای قوانین مهم، در راستای تحقق فرمایشات رهبر معظم انقلاب گام بردارد. وی با بیان اینکه مردم در ۴۵سال گذشته ثابت کردند هرجا به میدان آمدند به موفقیت نظام ختم شد، تصریح کرد: انقلاب، جنگ تحمیلی، حامی نظام بودن در بزنگاه‌های تاریخی ازجمله جلوه‌های مهم حضور مردم در میدان است که این حضور همیشه به طعم شیرین موفقیت و پیروزی ختم شده است و در این مقطع هم باید کار را به مردم سپرد که قطعا نتیجه خواهد داد. عضو کمیسیون کشاورزی با بیان اینکه تثبیت نرخ ارز و مشارکت بانک‌ها در تولید، منویات رهبر معظم انقلاب برای رشد و توسعه کشور با مشارکت مردم را محقق خواهد کرد، گفت: برای اینکه این روند روبه‌رشد در سال۱۴۰۳ نیز ادامه داشته باشد، ضروری است بانک‌ها از تولیدکنندگان حمایت فعال داشته و تسهیلات لازم را به آنها پرداخت کنند.

 لزوم توجه به مردمی‌سازی اقتصاد

از سوی دیگر، مردمی‌سازی اقتصاد و پیگیری برنامه هفتم دو مقوله دیگری است که مورد توجه رهبر انقلاب قرار گرفته بود. ایشان اول فروردین‌ماه در دیدار نوروزی با قشرهای مختلف مردم، مصادف‌شدن سال نو با اولین سال اجرای برنامه هفتم توسعه را عامل دیگری برای تلاش روزافزون مسئولان دانستند و گفتند: باید در پایان برنامه هفتم که با هدف کلی شکوفایی اقتصادی همراه با عدالت تدوین شده، «تورم تک‌رقمی شود، ساختار بودجه اصلاح و نظام مالیاتی متحول شود، حداقل ۹۰درصد کالاهای اساسی در کشور تولید و طرح‌های عظیم ملی انجام شود» که رسیدن به این اهداف اساسی بدون حضور مردم در عرصه اقتصاد ممکن نیست؛ بنابراین باید از توانایی‌های مختلف و متفاوت ملت استفاده خردمندانه و کامل شود.

تذکرات و مطالبات رهبری به اینجا ختم نشد و بار دیگر ایشان در دیدار با کارگران به مردمی‌سازی اقتصاد اشاره کردند و این نشان می‌دهد باید در دو حوزه برنامه هفتم و مردمی‌سازی اقتصاد، کارهای اساسی صورت گیرد. دولت سیزدهم از همان ابتدا ـ سال ۱۴۰۰ ـ که فعالیت اجرایی خود را کلید زد، مردمی‌سازی اقتصاد را راهبرد دولت سیزدهم دانست. محمد مخبر در «گردهمایی مدیران و کارگزاران دولت مردمی» که فروردین‌ماه سال جاری در سالن اجلاس برگزار شده بود، اعلام کرد که یکی از راهبردهای اصلی دولت مردمی سیزدهم، مردمی کردن اقتصاد است.

دولت از مردمی‌سازی اقتصاد می‌گوید و مجلس هم وظیفه نظارت و قانون‌گذاری را برعهده دارد و همان‌طور که در گزارش اذعان شد با تند شدن تیغ نظارت باید تحرکات مسئولان ذی‌ربط زیر ذره‌بین مجلسی‌ها قرار بگیرد. «حمیدرضا حاجی بابایی»، منتخب مردم همدان در مجلس دوازدهم و رییس فعلی کمیسیون برنامه و بودجه با بیان اینکه در برنامه ‌هفتم به‌دنبال مردمی کردن اقتصاد هستیم، می‌گوید: مجلس آینده باید این موضوع را ـ مردمی کردن اقتصاد ـ را دنبال کند.

لزوم توجه دولت و مجلس به مردمی‌سازی اقتصاد نشان از اهمیت آن است. شاید پرسیده شود چرا باید به این حوزه توجه کرد؟ بخواهیم کوتاه پاسخ بدهیم به دو نکته اشاره می‌کنیم:

۱- مردمی‌سازی اقتصاد، راه کاهش را فراهم می‌کند. ۲- کاهش تضاد طبقاتی و افزایش قدرت مردم را به همراه خواهد داشت. ۳- مردمی‌سازی، مقاوم‌سازی و استحکام اقتصاد را به‌دنبال دارد و حضور مردم منجر به مهار تکانه‌های اقتصادی می‌شود؛ بنابراین اقتضا می‌کند مسئولان در قوای سه‌گانه هم و غم را صرف اجرایی شدن مردمی‌سازی اقتصاد کنند.
مروری بر مهم‌ترین محورهای بیانات رهبری در جمع کارگران حاکی از آن است که باید با مسئولان ذی‌ربط مطالب مطرح‌شده را به‌سرعت در دستورکار قرار دهند و اولویت نیز باید تبیین راه‌های مشارکت مردم در جهش تولید و مردمی‌سازی اقتصاد باشد. در صورت اجرایی شدن موارد مذکور، حال اقتصاد و تولید خوب خواهد شد. بهبود وضعیت اقتصاد، حال کارگر و کشور را خوب می‌کند.